برآورد پارمترهای ژنتیکی افزایش وزن روزانه و نسبت های کلیبر در گوسفندان ماکویی

سابقه و هدف: گوشت گوسفند یکی از منابع مهم تأمین پروتئین حیوانی در کشور در مقایسه با گوشت بز و گاو می‌باشد. با این حال به خاطر عدم برنامه ریزی‌ها در سطح کلان کشوری و ضعف و ناکارآمدی سیستمهای پرورشی در کشور، این میزان جوابگوی نیاز مصرف کنندگان نمی‌باشد. علاوه براین، برای تعیین معادلات هدف اصلاح نژاد و شاخص انتخاب، برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات مهم اقتصادی گوسفند ضروری می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این تحقیق، اطلاعات مربوط به صفات وزن بدن که طی سالهای 1375 تا 1392 در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند ماکویی، در استان آذربایجان غربی جمع آوری شده بود، برای برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات رشد و نسبت کلیبر استفاده گردید. صفات مورد مطالعه در این تحقیق شامل صفات اوزان تولد‌، شیرگیری، شش ماهگی و یکسالگی، افزایش وزن روزانه از تولد تا شیرگیری، افزایش وزن روزانه از شیرگیری تا شش ماهگی، نسبت کلیبر از تولد تا شیرگیری و نسبت کلیبر از شیرگیری تا شش ماهگی بودند. مؤلفه‌های واریانس و کوواریانس صفات مورد مطالعه با استفاده از روش حداکثر درستنمایی محدود شده (REML) و مدل‌های حیوانی مختلف نرم افزار ASREML بدست آمدند. پس از برازش مدل های حیوانی مورد استفاده، بهترین مدل برای هر صفت بر اساس لگاریتم درستنمایی تعیین شد. یافته‌ها: بهترین مدل برای صفت وزن تولد مدل شماره 3 (اثر افزایشی ژنتیکی مستقیم و مادری بدون در نظر گرفتن کوواریانس آنها)، صفات وزن شیرگیری، شش ماهگی و افزایش وزن روزانه از تولد تا شیرگیری مدل شماره 2 (-اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم و محیط دائمی مادری) و برای صفات یکسالگی، افزایش وزن روزانه از شیرگیری تا شش ماهگی، نسبت کلیبر از تولد تا شیرگیری و نسبت کلیبر از شیرگیری تا شش ماهگی مدل شماره 1 (اثر افزایشی مستقیم) برآورد گردید. براساس نتایج وراثت پذیری مستقیم برای صفات اوزان تولد، شیرگیری، شش ماهگی و یکسالگی، افزایش وزن روزانه از تولد تا شیرگیری، افزایش وزن روزانه از شیرگیری تا شش ماهگی، نسبت کلیبر از تولد تا شیرگیری و نسبت کلیبر از شیرگیری تا شش ماهگی به ترتیب 04/0±15/0، 03/0±16/0، 04/0±21/0، 06/0±22/0، 05/0±13/0، 04/0±14/0، 03/0±06/0 و 02/0±03/0 برآورد گردید. وراثت پذیری مادری برای وزن تولد 02/0±08/0 برآورد گردید. همبستگی ژنتیکی مستقیم از 13/0 (‌بین وزن یکسالگی با نسبت کلیبر از شیرگیری تا شش ماهگی) تا 94/0 (‌بین وزن شیرگیری با نسبت کلیبر از تولد تا شیرگیری) متغیر بود. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که انتخاب برای نسبت کلیبر، ضمن افزایش سرعت رشد بره‌ها، باعث افزایش راندمان خوراک مصرفی می‌شود.